Bir ismin önüne gelerek o adı niteleyen ya da belirten sözcüklere sıfat (ön ad) denir. Sıfatlar kendi arasında Niteleme Sıfatları ve Belirtme Sıfatları olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Niteleme Sıfatları
Bir adın önüne gelerek o adın durumunu, rengini, biçimini, kısaca nasıl ve nice olduğunu belirten ön adlara (sıfatlara) Niteleme Sıfatları adı verilir. Adlara sorulan nasıl sorusunun cevabıdır.
- kırmızı halı,
- uzun adam,
- kırık cam,
- mavi elbise,
- kısa film
- 2 sigara
- yuvarlak masa
- dikdörtgen kutu
Soru sıfatı
Varlıkların niteliklerini,sayılarını ve yerlerini soru yoluyla öğrenmemizi sağlayan sıfatlardır.
- NASIL bir elma istiyorsunz?
- KAÇ soru çözdün?
- HANGİ ayakkabı senin?
- KAÇAR lira ödediniz?
- KAÇICI hata bu?
- KAÇTA KAÇ zam yapıldı?
SORU
1-)Nasıl sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde soru sıfatı olarak kullanılmıştır?
A-)Buraya kadar nasıl geldin?
B-)Sınavlara nasıl çalışıyor?
C-)Bu yazıyı nasıl okumuş?
D-)Kivinasıl bir meyvedir?
Cevap:D
=
İşaret Sıfatı Adları işaret yönünden belirten sıfatlardır Adlara hangi sorusunu sorarak buluruz.
- Şu ev çok güzel olmuş.
- Bu arabanın adı ferrari
Sayı Sıfatı
Adları sayılarıyla belirten sıfatlarda dörde ayrılırlar:
- Asıl Sayı Sıfatı : Ek almamış sayı sıfatıdır.
- Kesir Sayı Sıfatı : Varlıkların "ne kadar parça" olduğunu anlatmak için kullanılır. "-te ,-da ekleri getirilerek yapılır.
- Üleştirme sayı sıfatı: -ar,-şer,-şar gibi sözcüklerle olur.
- Onar gün, yedişer tabak, birer pasta, altışar kitap.
- Sıra sayı sıfatı: ()ncu,()ncü gibi ekleri alır.
- Birinci çocuk, üçüncü kat.
Belgisiz Sıfatlar
Bir adı kesinlik belirtmeyen sıfatlardır. Sayı ile ilgili olanları fazladır. Ancak sayı sıfatı olarak kullanılamazlar.
- Bir gün size geleceğiz.
- birkaç kalem
Unvan Sıfatları
İnsanların,rütbe,derece ve toplumsal durumlarına göre özel adların yanında kullanılan saygı, tanıtma sözcükleridir. Anlam yönünden niteleme sıfatına yakındır.
Düzenli Örnekler
- beyaz: be+m+beyaz = bembeyaz
- kara: ka+p+kara = kapkara
- temiz: te+r+temiz = tertemiz
- mavi: ma+s+mavi = masmavi
Düzensiz Örnekler
- çıplak: çırılçıplak
- karışık: karmakarışık
sıfatlar aynı zamanda bir türkçe terimidir.